İHZARAT NEDİR ?



                                                                   İhzarat Nedir?

İhzarat , herhangi bir imalat için gerekli malzemenin önceden alınarak şantiyede stoklan ması işlemidir.
- İhzarat, idarenin onayı ile yapılır.
- İhzarat miktarı genel olarak o yıl içinde yapılacak iş miktarından daha fazla olmaz. (O yıl dökülecek 1000 m3 b.a betonu için gerekli 15 ton demir ihzar edilebilir.) Ancak, idarenin izni ile ileriki yıllar için gerekli malzeme ihzar edilebilir.
- İhzarat miktarı tutanak ile tespit edilir. İmalat yapıldıkça kullanılan malzeme ihzarattan düşülür.
- İhzarattaki malzeme yıl sonu geldiğinde imalatta kullanılıp sıfırlanmamış ise, ihzarat kesintisi işlemi uygulanır. İhzarattaki malzeme yeni yılın fiyatları ile hakedişe konur. Yeni yılın uygulama yılı fiyat farkı ile önceki yılın uygulama yılı fiyat farkı kesinti olarak hakedişe konur.
A-İHZARATIN HAKEDİŞE GİRMESİ 1000 m3 kum-çakıl ihzaratı
2/5/1999 tarihinde

Çizelge 1

2/5/2000 Tarihli (11) Nolu Hakediş ile Yapılan Kum-Çakıl İhzaratı

İHZARAT CİNSİ
MİKTARI
Sözleşme Brm.Fiy.İle
99-Uyg.Yılı.B.F. ile
Kum-Çakıl
1000 m3
10.000.000.-TL
90.000.000.-TL

İhzarat Yukarıdaki şekilde hakedişe ilave edilir. İhzarat olarak ,imalat gibi hakediş iç sayfasına eklenir.
B- İHZARATA AYRILAN MALZEMENİN İMALATTA KULLANILMASI
25/9/2000 Tarihli (12) Hakediş ile 100 m3 beton imalatı yapılmış olsun Beton İmalatı sonrası kalan Kum-çakıl - 875 m3

Çizelge 2

Beton İmalatı 100 m3 Kullanılan çakıl
100 m3x1,25= 125 m3

Çizelge 3

Beton İmalatı 100 m³
Kullanılan çakıl
100 m³ x 1.25 = 125 m³

Bu Hakediş Döneminde 100 m3 beton imalatı yapılmış, stoktan 125 m3 çakıl kullanılmıştır.
Betonun birim fiyatı içinde kum-çakılın hazırlanıp stoklanması fiyatın içerisindedir. Bu nedenle beton miktarı hakedişe eklenir. Buna Karşılık Kum-Çakıl ihzaratı kullanılan çakıl nispetinde azaltılır.
Böylece, Toplamda sonuç değişmez. Sadece Kum-çakılın fiyatı ihzarattan beton pozuna geçmiş olur.
Hakedişe görünen ihzarat miktarı aşağıdaki gibidir.


İHZARAT CİNSİ
MİKTARI
Sözleşme Brm.Fiy.İle
99-Uyg.Yılı.B.F. ile
Kum-Çakıl
875  m3
8.750.000.-TL
78.750.000.-TL

Hakedişe görünen ihzarat miktarı yukarıdaki gibidir.
C-İHZARATTAKİ MALZEMENİN SONRAKİ YILA DEVRİ
KESİNTİ İŞLEMLERİ
İhzarattaki Malzeme yıl içerisinde tüketilemezse, bir sonraki yılın ilk hakedişinde ,
İhzarata ait Yeni uygulama yılı fiyat farkı , önceki yılın uygulama yılı fiyat farkı çıkarılarak İhzarat Kesintisi Miktarı Hesaplanır. Bu ,kesintiler kısmına yazılır ve sabit kalır. İkinci defa ihzarat bir sonraki yıla kalırsa aynı işlem yapılır ve hesaplanan kesinti miktarı , önceki kesinti miktarına eklenir.
03/02/2000 Tarihli (13) Nolu Hakedişe ait İhzarat Kesintisi Hesabı

İHZARAT CİNSİ
MİKTARI
Sözleşme Brm.Fiy.İle
2000-Uyg.Yılı.B.F. ile
Kum-Çakıl
875  m3
8.750.000.-TL
102.000.000.-TL

İHZARAT KESİNTİSİ:
İhzaratın 2000 Uygulama Yılı Fiyat Farkı...... 102.000.000.-TL
İhzaratın 1999 Uygulama Yılı Fiyat Farkı....... 78.750.000.-TL
Kesinti Miktarı (1999 Yılı).............................. 23.250.000.-TL
Burada Temel Fikir, 1999 yılında alınmış bir malzemenin 2000 yılında yine 1999 yılı fiyatlarıyla değerlendirilmesidir.
Bu Hakedişde ihzaratla ilgili bir imalat yapılmadığını (beton dökülmemiş) düşünürsek,
2000 Yılı Uygulama B.F +Kesinti Miktarı , 1999 yılı fiyat farkını verecektir.
D- YENİ YILDA İHZARATLA İLGİLİ DİĞER HAKEDİŞLER
5/5/2000 (14) Nolu Hakedişe ait İhzarat Kesinti Hesabı
Bu Hakediş Döneminde 60 m3 beton dökülmüş. 60x1,25=75 m3 kum-çakıl kullanılmış. Beton İmalatı sonrası kalan Kum-çakıl - 800 m3

Çizelge 4

Çizelge 5


İHZARAT CİNSİ
MİKTARI
Sözleşme Brm.Fiy.İle
2000-Uyg.Yılı.B.F. ile
Kum-Çakıl
800  m3
8.000.000.-TL
93.250.000.-TL

Yukarıdaki ihzarat hesabı,
Burada İhzarat Kesintisi Yılın ilk Hakedişindeki Değerle Aynıdır. Bu işlem Her yılın ilk hakedişinde yapılır.
İHZARAT KESİNTİSİ:
İhzaratın 2000 Uygulama Yılı Fiyat Farkı...... 102.000.000.-TL
İhzaratın 1999 Uygulama Yılı Fiyat Farkı....... 78.750.000.-TL
Kesinti Miktarı (1999 Yılı).............................. 23.250.000.-TL
Bu Hakedişe giren 60m3 betona ait 75 m3 kum-çakıla ne olduğunu yorumlayalım.
Yılın İlk Hakedişinde 1999 ‘dan kalan kum-çakıl 875 m3 idi.
Kesinti yapılan kısımda 875 m3 fiyat farklarından hesaplanmıştı.
60 m3 beton içerisinde kullanılan 75 m3 malzeme ihzarattan imalata kayıyor. Ancak İmalattaki Fiyat Farkı Yeni Yıla ait
Halbuki Geçen Yıldan kalan malzeme kullanılmış.
İhzarat hesabında 800 m3 kum-çakılın 2000 yılı fiyat farkı + betona kullanılan 75 m3 kum-çakıl 2000 yılı fiyat farkı
Toplamı 875 m3 kum-çakıl 2000 yılı fiyat farkı verir.
İhzarat Kesintimiz de 875m3 kum-çakılıdan hesaplanmıştı.
Toplam rakamda geçen yıldan kalan malzeme geçen yılın fiyatlarıyla değerlendirilmiş olur.
Sözleşme Yılı Fiyatında ise ikisi de aynı türden olduğu için kesinti söz konusu olmaz. İhzarattan imalata geçiş vardır.
BİR ADIM İLERİ GİDELİM
2001 Yılına ihzarat kalırsa ne olur.
2001 in ilk Hakedişinde Geçen yıldan kalan miktar

İHZARAT CİNSİ
MİKTARI
Sözleşme Brm.Fiy.İle
2001-Uyg.Yılı.B.F. ile
Kum-Çakıl
800  m3
8.000.000.-TL
115.000.000.-TL

Burada İhzarat miktarı Yılın ilk Hakedişindeki Değerle Aynıdır. Bu işlem Her yılın ilk hakedişinde yapılır.
İHZARAT KESİNTİSİ:
İhzaratın 2001 Uygulama Yılı Fiyat Farkı...... 115.000.000.-TL
İhzaratın 2000 Uygulama Yılı Fiyat Farkı....... 93.250.000.-TL
Kesinti Miktarı (2000 Yılı).............................. 21.750.000.-TL
Kesinti Miktarı (1999 Yılı).............................. 23.250.000.-TL
Kesinti Toplamı.............................................. 45.000.000.-TL
SON SÖZ: HESABININ DA GÖSTERDİĞİ GİBİ İHZARAT HER ZAMAN İYİ DEĞİL.
ÖZELLİKLE DE YIL DEVREDERSE.
DİĞER YANDAN HAKEDİŞ YAPMANIN EN HIZLI YOLUDUR. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder